Sẽ chuyển công an điều tra nếu phơi thóc, đốt rơm rạ trên đường gây hậu quả

    Những ngày gần đây, các xã thị trấn trên địa bàn huyện bước vào cao điểm thu hoạch vụ Xuân 2023, chuẩn bị cho vụ Mùa 2023. Hiện nay, tại các xã thị trấn trong huyện, người nông dân vẫn giữ thói quen sử dụng lòng lề đường vào việc tập kết phơi, đốt rơm rạ, rác thải,… trên các tuyến đường giao thông. Mặc dù việc này giúp người nông dân đỡ vất vả hơn nhưng lại gây hại khá lớn tới cộng đồng. đặc biệt là việc gây khói mù, làm nhiệt độ không khí tăng cao, ô nhiễm môi trường, cản trở tầm nhìn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, ảnh hưởng chất lượng công trình giao thông, gây bức xúc trong nhân dân và dư luận xã hội. Trước tình hình đó, vừa qua, UBND tỉnh Nam Định ban hành văn bản yêu cầu UBND các huyện, thành phố tuyên truyền sâu rộng, hướng dẫn người dân không phơi thóc trên các trục đường giao thông. Đáng chú ý, văn bản nêu, hành vi tập kết đốt rơm rạ và phơi thóc trên đường giao thông, nếu gây hậu quả nghiêm trọng sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để điều tra. 
 

    Ở thời điểm đầu tháng 6 này nông dân huyện nhà tập trung thu hoạch lúa vụ xuân, cũng là thời điểm đồng đất Hải Hậu “mịt mù khói tỏa” từ việc nông dân đốt rơm rạ, gây nhiều hệ lụy như tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, gia tăng ngột ngạt trong bối cảnh thời tiết đang nắng nóng. Việc đốt rơm rạ trên đồng, phơi thóc trên đường giao thông có nguyên nhân. Theo đó, dù vẫn làm nông nghiệp, trong đó có trồng lúa nhưng nhiều hộ nông dân ở Hải Hậu lại ở trong những ngôi nhà hình ống, bám sát mặt đường, diện tích nhỏ hẹp, không còn sân vườn như xưa do vậy không còn chỗ tập kết rơm rạ, phơi thóc sau thu hoạch. Họ cũng không còn nhu cầu rơm rạ cho việc đun nấu như xưa vì đã có bếp gas, bếp điện làm thay, nhu cầu sử dụng rơm rạ làm thức ăn cho trâu bò, làm phân hữu cơ cũng giảm. “Giải pháp” được người nông dân chọn là đốt rơm rạ ngay tại đồng, phơi thóc trên đường, gây nhiều hệ lụy. Theo ghi nhận của phóng viên, trên cánh đồng tại một số xã thị trấn xuất hiện phổ biến tình trạng người dân đốt rơm rạ. Khi đi dọc các tuyến đường giao thông trên địa bàn huyện (bao gồm cả các tuyến Quốc lộ, Tỉnh lộ, Huyện lộ, đường xã) không khó để thấy từng làn khói mù mịt bốc lên từ những đống rơm được bà con đốt trên đồng ruộng gây cản trở tầm nhìn của lái xe. Hầu hết các phương tiện qua đây đều phải giảm tốc độ và bật đèn cảnh báo. Chúng tôi chứng kiến nhiều người nông dân đang tuốt lúa và tập kết phơi rơm rạ, 2 bên lòng lề đường cũng đã bị người dân chiếm dụng làm sân phơi, trong khi đó lưu lượng phương tiện tham gia giao thông khá đông, nguy cơ xảy ra va chạm là rất cao. Thậm chí người dân còn ngang nhiên tuốt lúa ngay giữa đường, không còn chỗ cho người tham gia giao thông. Trên thực tế, đã có vụ TNGT xảy ra mà thủ phạm chính là những đống rơm rạ, bãi lúa được phơi ngay trên đường. Tình trạng rơm rạ cuốn vào có thể làm bó bánh đối với xe máy, gây ra hỏa hoạn khi cuốn vào gầm ô tô, xe máy bị trượt ngã do bùn đất trên đường, từ đó tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông cao cho người và các phương tiện tham gia giao thông. Từ trước đến nay, bà con vẫn cho rằng việc đốt rơm rạ trên đồng ruộng sẽ có lợi cho việc trồng trọt, tuy nhiên đây lại là hành động hủy hoại môi trường, lớp đất canh tác bị phá hủy kết, bị thoái hóa làm cho việc canh tác không đạt năng suất cao. Khi đốt rơm, rạ sẽ tạo ra các hạt bụi nhỏ, bò hóng muội than, khí CO, CO2, SO2, NO2...dễ  đi sâu vào phổi, máu của người hít phải. Khói rơm, rạ thường có tính cay, làm chảy nước mắt, gây kích thích ở họng, hít khói rơm nhiều gây nên các bệnh về đường hô hấp cấp tính và mạn tính ảnh hưởng không tốt đến đường hô hấp của con người. Khói do đốt rơm, rạ sinh ra rất nhiều khí CO. Đây là loại khí rất độc có thể gây chết người. Người hít nhiều và kéo dài có thể biến đổi cấu trúc của bộ máy hô hấp, dễ mắc nhiễm trùng phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi... Cùng với đó, việc đốt rơm, rạ trong thời tiết nắng nóng sẽ khiến bầu không khí thêm oi bức, khó chịu; nghiêm trọng hơn còn làm giảm tầm nhìn của người tham gia giao thông và tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ, mất ATGT. Việc đốt rơm, rạ trên đồng ruộng không chỉ làm ảnh hưởng tới môi trường sống, sức khỏe con người mà còn làm mất chất dinh dưỡng của đất, tiêu diệt các loại thiên địch có ích, dẫn đến phát sinh nhiều dịch bệnh hại lúa. Ngoài ra, việc đốt rơm, rạ và các phế phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp sẽ làm gia tăng lượng khí thải vào bầu khí quyển, gia tăng hiệu ứng nhà kính, gây ra biến đổi khí hậu.
    Căn cứ theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 của Chính phủ, hành vi "phơi thóc, lúa, rơm, rạ, nông, lâm, hải sản trên đường bộ; đặt máy tuốt lúa trên đường bộ" sẽ bị xử phạt phạt tiền từ 100.000 đồng - 200.000 đồng đối với cá nhân, từ 200.000 đồng - 400.000 đồng. Ngoài ra, người vi phạm còn phải "buộc phải thu dọn thóc, lúa, rơm, rạ, nông, lâm, hải sản, thiết bị trên đường bộ". Nếu hành vi phơi thóc, lúa, rơm, rạ trên đường bộ có dấu hiệu cấu thành tội cản trở giao thông đường bộ thì có thể phải chịu trách nhiệm hình sự. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng - 4.000.000 đồng đối với hành vi lôi kéo bùn, đất, cát, nguyên liệu, vật liệu hoặc chất phế thải khác ra đường bộ gây mất an toàn giao thông và vệ sinh môi trường.
 

    Để giảm thiểu, ngăn chặn kịp thời, ngày 2.6.2023, UBND huyện ban hành công văn số 586 về việc tăng cường thực hiện các biện pháp giảm thiểu, xử lý việc phơi, đốt rơm rạ, rác thải,…trên đường giao thông gây mất an toàn giao thông. UBND huyện cũng yêu cầu các ngành liên quan phối hợp với các xã thị trấn đưa ra các giải pháp xử lý rơm rạ cho phù hợp với từng khu vực, tích lũy rơm rạ để trồng nấm, làm thức ăn cho trâu bò, phủ đất trồng rau màu, ủ làm phân bón hữu cơ. Thực hiện phân loại rác tại hộ gia đình, vệ sinh môi trường chuồng trại, khu chăn nuôi, không xả rác, đốt rác bừa bãi; thường xuyên vệ sinh khu dân cư và nơi công cộng. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, thay đổi hành vi, nhận thức của nhân dân không phơi thóc trên đường, xả rác thải, đốt rác bừa bãi để đảm bảo an toàn giao thông và phòng tránh các vụ tai nạn giao thông đáng tiếc có thể xảy ra./.

Nguyên Hảo